De toekomst van de Kogen

Achtergrond

Buitendijks liggen er bij Schardam drie mooie, beeldbepalende en kwetsbare gebieden waar we dagelijks op uitkijken: de Floriskoog, Rietkoog en Oosterkoog (zie kaartje hieronder). En binnendijks ligt er nog een: de Schardammerkoog, waar Laag-Schardammers op uitkijken vanaf de Omringdijk.

De Provincie Noord Holland leidt momenteel een discussie over de toekomst van de kogen, gericht op natuurontwikkeling en beheer. De ambitie is meer natuur, meer ruimte voor flora en fauna, al zal medegebruik door boeren ook in de toekomst blijven bestaan (koeien, schaapjes). Het project is nog in een vroege fase, maar de dorpsraad steunt deze natuurontwikkeling in grote lijnen. We kunnen er samen aan bijdragen dat Schardam wordt omringd door natuur, die voorgaat op elke andere bestemming.

Gedacht wordt aan een betere overgang tussen water, drassig land en weidegebied om habitats voor planten en dieren te verbeteren, meer voortplanting voor vis mogelijk te maken en ook om weidevogels meer kansen te geven. Er zijn verschillende variaties in de verhouding tussen water en land aangegeven, waaruit gekozen moet worden.  

De Dorpsraad Schardam participeert in een klankbordgroep onder leiding van door de provincie ingehuurde consultants (ecologen, biologen, procesbegeleiders etc.) samen met tal van natuurorganisaties, HHNK, Staatsbosbeheer en de gemeente. De klankbordgroep heeft commentaar geleverd op een aantal pilots om op kleine schaal nieuwe mogelijkheden uit te proberen. Onderzoek is nodig om paaien van vis mogelijk te maken in ondiep water in de kogen en vooral om het opgroeiende kroost de kans te geven het Markermeer te bereiken om volwassen te worden. Dit blijkt veel lastiger dan je als gewone dorpsbewoner zou denken.

Er is ook geld voor deze natuurontwikkeling. De aanleiding is de dijkversterking waar gekeken is naar zogenoemde “meekoppelkansen”, mogelijkheden om tijdens de dijkversterking het landschap mooier te maken, voor de natuur, maar ook voor bijvoorbeeld toerisme. Het gaat ook om compensatie van natuur die door de dijkversterking het loodje heeft gelegd.

Natuurontwikkeling biedt kansen de kogen duurzaam mooier te maken, maar er zijn ook uitdagingen rondom de kogen. Er is bijvoorbeeld een fietspad gepland dat deels door de Oosterkoog loopt. Daar zijn we minder blij mee en we proberen dit tij nog te keren. Ook de spanning tussen broedgebieden voor weidevogels en alles-opvretende ganzen is vooralsnog een probleem zonder oplossing.

De ontwikkeling van de kogen waar de beide campings op liggen en de langwerpige kavel aan de overkant van de haven zijn op dit moment nog niet in het project opgenomen. Ook zijn veel instanties bij het project betrokken maar veel grondeigenaren niet. Om duurzaam succes te hebben moeten in onze ogen gemeentelijke bestemmingen aangepast worden. Want de bestemming van veel kavels in de kogen is niet “natuur” maar “agrarisch met waarden” of “dagrecreatie”.